Een straffe madam....

.... dat was Bertha De Vriese zeker!

Bertha Coletta Constantia De Vriese wordt geboren op woensdag 26 september 1877 te Gent. Bertha is een slim meisje en haar vader wil zijn dochter laten studeren. Maar... meisjes worden niet toegelaten in het middelbaar onderwijs en laat dit nu net een voorwaarde zijn voor universitaire studies. Vader De Vriese laat dan maar de privé onderwijzers aanrukken en Bertha maakt er goed gebruik van. Ze doet een examen voor de Centrale Examencomissie en slaagt met glans.

Bertha is amper 17 jaar wanneer ze aan haar opleiding geneeskunde begint op de Gentse universiteitsbanken. Stel je voor, als enige vrouw tussen al die mannen. Maar Bertha moet voor niemand onderdoen. Ze is met voorsprong de beste student. 7 jaar later studeert ze af in de geneeskunde, als eerste vrouw, bovendien staat er Maxima Cum Laude op haar diploma, de allergrootste onderscheiding dus. 1 jaar later doet ze mee aan een universitaire wedstrijd en ja, Bertha is alweer de beste en ze pakt een gouden medaille! Het jaar nadien mag ze, als eerste vrouwelijke winnaar van de interuniversitaire wedstrijd, een dankwoord uitspreken op de openingsplechtigheid van de universiteit Gent. Zo is ze ook de eerste vrouw die het woord neemt in de aula. Met de beurs die voortvloeit uit de wedstrijd kan ze zich specialiseren in het buitenland. Ze specialiseert zich verder in ziekenhuizen in Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland en Groot-Brittannië.

Bertha op een straffe foto ....

                             Anatomie congres 1904 - Bertha staat opnieuw haar mannetje! (1e rij - 4de rechts).

....  maar met een niet zo straffe academische carriere

Bertha keer terug naar Gent en wordt assistent van professor Hector Leboucq. Vruchtbare  jaren volgen en Bertha groeit uit tot een internationale autoriteit op vlak van slagaders in de hersenen. Ze doctoreert in de menselijke anatomie. De volgende logische stap is het hoogleraarschap.

Professor Bertha De Vriese?

Dat is voor professor Leboucq te verregaand. Na 2 mandaten als assistent krijgt Bertha in 1908 de bons. Zonder blikken of blozen wordt ze weggestuurd en vervangen door Georges.... Leboucq, ja ja de zoon van de professor. Haar onderzoek over de bloedtoevoer van de hersenen geldt nochtans nog steeds als een standaardwerk binnen de anatomie. Haar afgietsels van de bloedvaten van de hersenstam behoren tot vandaag tot de topstukken van de erfgoedcollectie van de UGent. En dat betekent het einde van de academische carriere van Bertha. Ze is dan 31 jaar. Na haar gedwongen ontslag gaat Bertha als pediater aan de slag in de Bijloke, en later werd ze inspectrice voor het stedelijk onderwijs.

Pogingen tot postuum eerherstel .....

Ugent wordt peter van een uitzonderlijk grafmonument op de Westerbegraafplaats

Bertha De Vriese ligt hier begraven op de Westerbegraafplaats,  samen met haar ouders, haar zuster en echtgenoot. Het graf is een ruwe blok blauwe hardsteen met een perkje. De ontwerper is onbekend. Het is een rustiek graf, eerder atypisch voor de grafmonumenten op het oude gedeelte van de Westerbegraafplaats. Eind 19e, begin 20e eeuw is de funeraire cultuur er eentje van status en vertoon. De familie De Vriese doet, met de keuze van dit grafmonument, duidelijk niet mee aan die trend. Het graf doet eerder primitief aan, stoffelijke resten worden bedekt door stenen. Het graf mist vandaag de dag wel de plantjes of struiken in het perkje.

Het graf van Bertha De Vriese is 1 van de 8 graven op de Westerbegraafplaats waarover de UGent peterschap heeft.

Een straf recept voor schone aders!

Hoewel Bertha baanbrekend werk heeft verricht rond aders is voorkomen beter dan genezen... vandaar een recept voor schone aders .....